Κωδικές ονομασίες TIF, JPEG, PICT, ST, GIF,
Τι ακριβώς φορμά μεταχειριζόμαστε στην ψηφιακή εικόνα είναι τελικά θέμα προγράμματος και ευκολίας. Δεν υπάρχει πακέττο που να αγνοεί τα "τυπικά" φορμά TIF και JPEG ενώ έχουν δημιουργηθεί και βοηθητικά προγράμματα (utilities) ειδικά για την "μετάφραση" ποικίλων φορμά. Καθοριστικές για την επιλογή του φορμά είναι οι παράμετροι των πληροφοριών που μπορούν να ενσωματωθούν, η συμβατότητα με τις εφαρμογές, η δυνατότητα συμπίεσης, ο

Τα ραστεροποιημένα EPS αρχεία αν μεγεθυνθούν πάνω από 100-110% χάνουν σε ποιότητα (όπως ακριβώς και τα αντίστοιχα TIF) ενώ τα διανυσματικά EPS μπορούν να μεγεθύνονται επ' άπειρον.

Στα ΕPS μπορούν να προσαρτηθούν στοιχεία για το ράστερ (halftone screen) και την διόρθωση της καμπύλης gamma, τα οποία ανάλογα με τις ρυθμίσεις του εικονοθέτη αγνοούνται ή αξιοποιούνται. Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί προς αποφυγή λαθών.

Τί είναι πιο εύχρηστο; Να σώσουμε τη δουλειά μας σε ένα "εγγενές" φορμά που προβλέπεται μόνο από το συγκεκριμένο πρόγραμμα ή να διατηρήσουμε τη μέγιστη συμβατότητα αποθηκεύοντας σε κάτι "κατανοητό" από όλα τα πακέττα επεξεργασίας εικόνας, ακόμη και από διαφορετικές υπολογιστικές πλατφόρμες; Θα πρεπει να αποφασίσουμε παίρνοντας υπόψη τις προοπτικές για την αλυσίδα παραγωγής: κατά πόσον δηλ. το αρχείο θα παραμείνει στα χέρια μας μέχρι την τελική εκτύπωση ή πρόκειται να περάσει από αρκετά στάδια και διαφορετικά μηχανήματα που δεν τρέχουν όλα αναγκαστικά το ίδιο software.
Γνωστά και διαδεδομένα προγράμματα όπως το Adobe Photoshop, το Fractal Painter και το X-Res Live Picture, πέρα από τα ορθόδοξα φορμά προτείνουν κάποια δικά τους φορμά με ορισμένα πλεονεκτήματα: μικρότερο μέγεθος, αποθήκευση paths. channels, layers κ.ά. στοιχείων). Αποτελεί λοιπόν καλή ιδέα να ακολουθήσουμε τη μέθοδο αποθήκευσης στο εγγενές φορμα και όταν χρειαστεί να σώσουμε σε άλλο φορμά με την εντολή Save As.
Aνταλλαγή αρχείων
Η πείρα μας συμβουλεύει να ακολουθούμε τις εξής βασικές οδηγίες, εξαρτώντας το φορμά από την αναμενόμενη χρήση:
Σώζουμε στο φορμά που επικρατεί αναφορικά με τη χρήση: TIFF ή EPS για εκτυπώσεις σε φωτοευαίσθητο χαρτί διάφορων τεχνολογιών ή τυπογραφική αναπαραγωγή, PICT ή ΒΜΡ για πολυμέσα, και ΤΙFF ή BMP για παρουσιάσεις. Εφόσον το πρόγραμμα που θα μεταχειριστούμε υποστηρίζει πολλαπλά φορμά, επιλέγουμε εκείνο που εμπεριέχει τις περισσότερες πληροφορίες για την εικόνα.
Προσέχουμε τις συμβάσεις ως προς την ονοματολογία. Το σύστημα αρχείων του παλιού καλού DOS (το οποίο διατηρείται στα Windows 3,1x) προβλεπει τους γνωστούς 8+3 χαρακτήρες. Πιο προηγμένο, το σύστημα των Windows 95 επιτρέπει ονόματα αρχείων μέχρι 256 χαρακτήρες και μάλιστα σε διαφορες γλώσσες. Θεωρητικά αν κάποιο όνομα είναι μεγαλύτερο από το 8+3, περικόπτεται. Όμως δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ασυμβατοτήτων (π.χ. όταν προσπαθουμε να δουμε σε λειτουργικό DOS αρχεία με "μακριά" ελληνικά ονόματα. Ηθικό δίδαγμα: πριν "βαφτίσουμε" τις ψηφιακές εικόνες μας, λαβαίνουμε υπόψη κατά πόσον θα κυκλοφορήσουν ή όχι από computer σε computer που τρέχουν διαφορετικά λειτουργικά.
Χρησιμοποιούμε τον κωδικό με τα τρία χαρακτηριστικά ψηφία που υποδηλώνει το φορμά. Είναι ο απλουστερος τρόπος για να "καταλάβει" η εφαρμογή περί τίνος πρόκειται.
περιθώρια για συνεργασία ανάμεσα σε διαφορετικές υπολογιστικές πλατφόρμες (PC/Mac) αλλάζοντας μόνο τη σειρά των bytes. Aν το αρχείο TIFF CMYK προορίζεται για διαχωρισμούς τετραχρωμίας, είναι προδιαχωρισμένο και περιέχει πληροφορίες για υφαίρεση μαύρου (GSR, UCR: under color removal), xωρίς τις οποίες τα χρώματα της λιθογραφικής αναπαραγωγής δεν τυπώνονται με ακρίβεια.
Tο άγνωστο EPS
Στην πραγματικότητα, το EPS έχει διπλή δομή: αποτελείται από τον πυρήνα σε γλώσσα Postscript και μια εξωτερική περιγραφή (preview) για την απεικόνιση όταν εισαχθεί σε κάποια άλλη εφαρμογή. Τα preview μπορούν να είναι γραμμικά, ασπρόμαυρα 8bit, έγχρωμα και ακόμη συμπιεσμένα σύμφωνα με JPEG. Aνάλογα με το preview αυξομειώνεται το μέγεθος του αρχείου ενώ δεν υποστηρίζουν όλα τα προγράμματα το έγχρωμο - ασυμπίεστο ή συμπιεσμένο - preview.
Συχνά χρειάζεται να "ξεγυρίσουμε" ένα σχήμα και να το τυπώσουμε με διαφάνεια γύρω γύρω. Τυπικό παράδειγμα η εικόνα που την περιβάλλουμε με κείμενο σε πρόγραμμα DTP (Pagemaker, Quark κλπ.) Για να γίνει σωστά πρέπει να "ξεγυρίσουμε" το επιθυμητό σχήμα με clipping path και να εξάγουμε την εικόνα σαν αρχείο EPS/DCS (Desktop Color Separation).Θα δημιουργηθούν πέντε ξεχωριστά αρχεία, το preview καθώς και τέσσερα επί μέρους, ένα για κάθε χρώμα του αφαιρετικού συστήματος CΜΥΚ. Aυτό το ειδικό EPS θα ενθέσουμε στο σελιδοποιητικό πρόγραμμα, ώστε να έχουμε διαφάνεια έξω από το περίγραμμα του clipping path.
Προέρχεται από τον κόσμο των Macintosh.Πρόκειται για τυποποίηση ανεξάρτητη από υπολογιστική πλατφόρμα, κατανοητό αν αναλογιστούμε ότι οφείλεται στην Adobe εφευρέτρια της γλώσσας Postscript. Eπινοήθηκε με σκοπό να εξυπηρετήσει την εκτύπωση διανυσματικών σχεδίων ώστε να μπορούν να μεταφερθούν από το ένα πρόγραμμα στο άλλο ή να εκτυπωθούν ή να γίνουν ένθεση σε κάποιο σελιδοποιητικό πρόγραμμα. Έκτοτε χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία και σε πακέττα επεξεργασίας εικόνας. Έλκοντας την καταγωγή του από την Postscript ενσωματώνει με μεγαλύτερη ευκολία γραμματοσειρές και συνδυασμούς σχεδίων/εικόνων. Εμπεριέχει αρχείο α/μ προαπεικόνισης (preview) με ρυθμιζόμενο βάθος (grayscale). Mπορεί να περιλαμβάνει: διτονικό, τριτονικό κ.ο.κ. κανάλια Alpha, διαχωρισμούς τετραχρωμίας, clip path και ρυθμιζόμενο raster.
PICTΦορμά που ανδρώθηκε στον κόσμο των Macintosh και αποτελεί το defacto στάνταρ σε προγράμματα Multimedia όπως το Persuasion, Premiere, Macromedia Director κλπ. Περιέχει και διανυσματικες και χαρτογραφικές (προσδιορισμένες pixel προς pixel) πληροφορίες. Όμως δεν υποστηρίζει αρχεία CMYK ή διτονικά.
ΒΜΡ (Windows Bitmapped) Xαρτογραφικό αρχείο εικόνας, το αντίπαλο δέος του PICT στο χώρο των PC. Bασικό μέλημα στην αρχιτεκτονική του είναι η απόλυτη συμβατότητα με όλες τις εφαρμογές Windows. Όπως το PICT δεν υποστηρίζει CMYK και διτονικά.
Πίνακας: Φορμά ψηφιακών αρχείων εικόνας
Συντομο-γραφία
Εxtension
Προσδοκώμενη χρήση
Πλεονεκτήματα
Μειονεκτήματα
ΤΙFF
*.TIF
εκτύπωση
Οικονομία αποθηκευτικού χώρου, alpha channels, CMYK
δεν σώζει διτονικά
EPS
*.EPS
εκτύπωση
Σώζει alpha channels, CMYK, διτονικά, clipping paths, DCS, στοιχεία για ράστερ και καμπύλες gamma
μεγάλο μέγεθος αρχείων, μέτριο ή κακό preview σε DTP προγράμματα
Scitex CT
*.CT
εκτύπωση
επικοινωνία με συστήματα προεκτύπωσης SCITEX
μικρή συμβατότητα
PICT
*.PCT
πολυμέρα, video, παρουσιάσεις
διανυσματικές και χαρτογραφικές πληροφορίες, ευνοϊκό μέγεθος αρχείων
όχι κατάλληλο για λιθογραφική προεκτύπωση, μικρή συμβατότητα με PC
BMP
*.BMP
πολυμέρα, video, παρουσιάσεις
ευνοϊκό μέγεθος αρχείων, συμβατότητα με όλα τα προγράμματα Windows
δεν υποστηρίζεται επαρκώς σε Mac